W ostatnich latach coraz wyraźniej zauważamy, że jakość naszego życia i zdrowia jest ściśle powiązana z otaczającym nas środowiskiem. Jako mieszkańcy miast i wsi doświadczamy nie tylko plusów cywilizacji, ale również konfrontujemy się z jej niekorzystnymi skutkami, takimi jak zanieczyszczenie powietrza. W odpowiedzi na te wyzwania, wiele działań podejmowanych jest na rzecz poprawy jakości powietrza, które wdychamy każdego dnia. Jednym z takich kroków jest wprowadzenie narzędzi stymulujących inwestycje w ekologiczne rozwiązania, jak choćby program „Czyste Powietrze”.
Inicjatywy takie jak „Czyste Powietrze” to szansa dla każdego z nas, aby w sposób świadomy i wspomagany przyczyniać się do budowania lepszej przyszłości. Wprowadzenie programu dofinansowań stało się nie tylko impulsem do modernizacji starych systemów grzewczych, ale również inspiracją do poszukiwania nowych sposobów na efektywniejsze użytkowanie energii w naszych domach. W momencie, gdy decydujemy się na zmiany, warto znać możliwości, które otwierają przed nami dostępne programy pomocowe, oraz zrozumieć jak wielki wpływ na środowisko naturalne i nasze życie mogą mieć pozornie drobne decyzje o inwestowaniu w zielone technologie.
Czym jest program „Czyste Powietrze”?
Program „Czyste Powietrze” to inicjatywa rządowa w Polsce, której głównym celem jest poprawa jakości powietrza poprzez ograniczenie emisji szkodliwych substancji ze źródeł ogrzewania indywidualnego w gospodarstwach domowych. Program skupia się na wsparciu właścicieli budynków mieszkalnych jednorodzinnych w realizacji działań zmierzających do zwiększenia efektywności energetycznej ich domów oraz do wymiany starych, nieefektywnych systemów grzewczych na nowoczesne, niskoemisyjne źródła ciepła.
Działania realizowane w ramach programu „Czyste Powietrze” obejmują szeroki zakres przedsięwzięć, takich jak termomodernizacja budynków, w tym ocieplenie ścian, wymiana okien i drzwi na energooszczędne, instalacja nowych systemów grzewczych, takich jak kotły na paliwa stałe spełniające normy emisji, pompy ciepła czy systemy ogrzewania gazowego. Program ma również na celu edukację i podnoszenie świadomości ekologicznej wśród obywateli w zakresie efektywnego korzystania z energii oraz konsekwencji zdrowotnych związanych z zanieczyszczeniem powietrza.
Program „Czyste Powietrze” jest odpowiedzią na problem niskiej emisji, która stanowi jedno z najpoważniejszych wyzwań ekologicznych w Polsce. Realizacja tego programu wpisuje się w krajową strategię walki ze smogiem oraz przyczynia się do realizacji założeń polityki klimatycznej kraju, zmierzając do redukcji emisji zanieczyszczeń i spełnienia wymogów środowiskowych wyznaczonych przez Unie Europejską. Implementacja programu prowadzi do poprawy stanu środowiska naturalnego oraz zwiększa komfort życia obywateli poprzez poprawę jakości powietrza, co przełoży się na lepsze zdrowie i mniejszą liczbę dni z przekroczonymi normami zanieczyszczeń powietrza.
Co to jest audyt energetyczny?
Audyt energetyczny to kompleksowa analiza stanu technicznego budynku, mająca na celu ocenę efektywności energetycznej i identyfikację możliwości oszczędzania energii. Proces ten obejmuje badanie obecnych systemów grzewczych, wentylacyjnych, klimatyzacyjnych oraz oświetleniowych, a także ocenę izolacji termicznej budynku. Audyt uwzględnia również analizę zużycia wody i energii elektrycznej. Jego rezultatem jest raport wskazujący na potencjalne straty energetyczne i rekomendujący działania naprawcze, które mogą prowadzić do zwiększenia efektywności energetycznej oraz obniżenia kosztów eksploatacyjnych budynku.
Audyt energetyczny pozwala nie tylko na identyfikację słabych punktów budynku pod kątem strat energetycznych, ale również na przedstawienie konkretnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych mających na celu ich eliminację. Może to obejmować zalecenia dotyczące wymiany nieefektywnych urządzeń, zastosowanie nowoczesnych technologii, poprawę izolacji czy implementację systemów zarządzania energią. Audyt daje także przegląd możliwych do uzyskania oszczędności finansowych i ekologicznych, a także krótkoterminowych i długoterminowych korzyści wynikających z zaproponowanych zmian.
Wykonanie audytu energetycznego wymaga zatrudnienia wykwalifikowanego audytora energetycznego, który posiada odpowiednie narzędzia oraz wiedzę do przeprowadzenia szczegółowych pomiarów i analiz. Audytor wykonuje inspekcje na miejscu, gromadzi dane dotyczące zużycia energii i przeprowadza obliczenia, aby ocenić obecne zapotrzebowanie na energię oraz zidentyfikować obszary, gdzie oszczędności są możliwe. Raport z audytu dostarcza beneficjentowi informacji niezbędnych do podjęcia decyzji o ewentualnych inwestycjach w działania termomodernizacyjne czy energetyczne ulepszenia budynku.
Kto może ubiegać się o dofinansowanie do audytu w ramach programu?
O dofinansowanie do audytu energetycznego w ramach programu „Czyste Powietrze” mogą ubiegać się właściciele budynków jednorodzinnych, czyli osoby fizyczne, które są właścicielami lub współwłaścicielami domów przeznaczonych na cele mieszkaniowe. Program ten jest skierowany do tych, którzy planują przeprowadzić prace związane z termomodernizacją, wymianą źródeł ciepła lub innymi przedsięwzięciami przyczyniającymi się do poprawy efektywności energetycznej oraz ograniczenia niskiej emisji zanieczyszczeń.
Program „Czyste Powietrze” adresowany jest także do osób, które planują zakupić i zmodernizować budynek z rynku wtórnego. Beneficjenci mogą być również osobami, które już zrealizowały działania termomodernizacyjne i chcą dopiero teraz dokonać audytu energetycznego, by stwierdzić efektywność przeprowadzonych prac. Warto wspomnieć, że program czasami oferuje dodatkowe środki na prace dokonane w domach znajdujących się w obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenie powietrza.
Audyt energetyczny jest niezbędnym elementem w procesie aplikowania do programu, ponieważ stanowi podstawę do oceny zakresu i rodzaju prac, które powinny być wykonane w celu poprawy efektywności energetycznej danego budynku. W związku z tym, dofinansowanie do audytu energetycznego może być krokiem wstępnym umożliwiającym planowanie dalszych inwestycji w zgodzie z wymaganiami programu „Czyste Powietrze”.
Jak przebiega procedura uzyskania dotacji?
Procedura uzyskania dotacji na audyt energetyczny w ramach programu „Czyste Powietrze” rozpoczyna się od zidentyfikowania potrzeb termomodernizacyjnych budynku oraz zakwalifikowania się do programu. Beneficjenci zainteresowani dofinansowaniem muszą najpierw złożyć wniosek o dofinansowanie do właściwego dla swojego miejsca zamieszkania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Wniosek powinien zawierać szereg dokumentów, w tym wstępną deklarację przeprowadzenia audytu energetycznego, która jest wymogiem do uzyskania dofinansowania na dalsze etapy przedsięwzięcia. W zależności od obowiązujących przepisów i warunków programu, audyt energetyczny może być przeprowadzony przed złożeniem wniosku o dofinansowanie lub po jego złożeniu, ale przed rozpoczęciem inwestycji.
Po złożeniu wniosku i otrzymaniu decyzji o przyznanie wsparcia finansowego, beneficjent powinien zlecić przeprowadzenie pełnego audytu energetycznego swojemu domowi jednorodzinnemu. Audyt taki przeprowadza wykwalifikowany audytor energetyczny, który ocenia stan techniczny budynku, jego izolację, stan instalacji grzewczych oraz inne elementy mające wpływ na efektywność energetyczną. Na podstawie audytu sporządza się dokumentacje, która dokładnie określa zalecane działania mające na celu poprawę efektywności energetycznej, w tym remonty lub wymiany instalacji, a także prognozuje przewidywane korzyści energetyczne i ekonomiczne wynikające z realizacji zaleceń.
Ostatnim etapem jest zrealizowanie zaleceń wynikających z audytu energetycznego oraz złożenie stosownych dokumentów do WFOŚiGW w celu uzyskania refundacji kosztów poniesionych na audyt. Dokumenty te będą zawierać m.in. fakturę lub rachunek za wykonany audyt energetyczny oraz dokumenty poświadczające kwalifikacje audytora. W przypadku akceptacji dokumentacji przez Fundusz, beneficjent otrzyma dofinansowanie w określonej wysokości, które w zależności od warunków programu może pokryć całość lub część kosztów audytu. To wsparcie finansowe pozwala właścicielom na przeprowadzenie niezbędnych inwestycji, mających na celu poprawę efektywności energetycznej ich domów, co przyczynia się do redukcji emisji zanieczyszczeń i poprawy jakości powietrza.
Podsumowanie
W ramach programu Czyste Powietrze beneficjenci mają możliwość ubiegania się o dofinansowanie do audytu energetycznego budynku, co jest kluczowe dla określenia potencjalnych obszarów termomodernizacji i poprawy efektywności energetycznej. Audyt energetyczny pozwala na dokładną analizę stanu technicznego budynku pod kątem jego zapotrzebowania na energię użytkową, ocenę obecnego systemu ogrzewania oraz wskaźników efektywności obiektu. W wyniku audytu, beneficjent otrzymuje rekomendacje odnośnie działań modernizacyjnych, które mogą zostać podjęte w celu redukcji zużycia energii i zwiększenia komfortu cieplnego. Dofinansowanie do audytu energetycznego może pokryć znaczną część jego kosztów, a jego wykonanie jest często warunkiem niezbędnym do uzyskania większych dotacji na same prace termomodernizacyjne.
Program Czyste Powietrze przewidziany na rok 2024 kontynuuje wsparcie przedsięwzięć związanych z poprawą jakości powietrza przez termomodernizację i wymianę nieefektywnych źródeł ciepła. Osoby zainteresowane mogą zlecić wykonanie audytu energetycznego firmom posiadającym uprawnienia audytora energetycznego, a następnie na podstawie sporządzonego dokumentu podsumowującego audyt, złożyć wniosek o dofinansowanie w ramach programu. Audyt jest nie tylko krokiem umożliwiającym dostęp do środków finansowych, ale także wartościową inwestycją w długoterminowe zmniejszenie kosztów użytkowania budynku oraz jego wpływu na środowisko. Program zachęca do kompleksowej termomodernizacji, oferując wyższe dofinansowania za przedsięwzięcia wynikające z rekomendacji audytu energetycznego, wpisujące się w strategię polepszenia jakości powietrza.
