Wielu z nas marzy o własnym mieszkaniu lub domu, a proces poszukiwania idealnej nieruchomości to jedno z poważniejszych wyzwań na drodze do spełnienia tego snu. Wiąże się z nim wiele pytań i wątpliwości, a jednym z najistotniejszych jest: czy cena, którą mamy zapłacić jest adekwatna do wartości? Zaczynający się rok 2024 przynosi ze sobą zmianę, która ma szansę wprowadzić większą przejrzystość na rynek nieruchomości. Już teraz w branży zaczyna się mówić o swoistym przełomie, który może znacząco ułatwić życie potencjalnym nabywcom, a także osobom zainteresowanym wyceną swojej własności.
Oczekiwanie na start nowego narzędzia, które podziała jak lupa przyglądająca się zawiłościom rynkowych cen, skupia uwagę zarówno ekspertów rynku nieruchomości, jak i zwykłych obywateli. Pojawiły się głosy, że oto nadchodzi nowa era – epoka danych dostępnych na wyciągnięcie ręki, co dla jednych może stać się kluczem do świadomej decyzji zakupowej, a dla innych stanowić solidne podstawy do negocjacji. Rok 2024 zbliża się wielkimi krokami, a z nim przybywa nowość, która może zrewolucjonizować postrzeganie wartości nieruchomości w Polsce.
Jakie dane są dostępne w rejestrze cen nieruchomości?
Rejestr Cen Nieruchomości (RCN) jest publicznym zbiorem danych gromadzącym szczegółowe informacje o transakcjach na rynku nieruchomości. Udostępnia on dane dotyczące cen transakcyjnych – rzeczywistych kwot, za które nieruchomości zostały sprzedane lub nabyte. Zawarte w rejestrze informacje obejmują m.in. rodzaj nieruchomości (np. grunt, lokal mieszkalny, budynek), ich lokalizację, powierzchnię, a także dane dotyczące samych transakcji, takie jak data zawarcia umowy czy sposób jej sfinalizowania (np. akt notarialny). RCN pomaga w ustalaniu wartości rynkowych nieruchomości poprzez udostępnianie danych wspierających analizę cen.
Dodatkowo, rejestr cen nieruchomości przechowuje informacje, które mogą zawierać dane o standardzie wykończenia nieruchomości, jej stan techniczny, informacje o infrastrukturze technicznej i komunalnej, a także o cechach środowiskowych i prawnych wpływających na wartość nieruchomości. Dzięki temu możliwe jest przeprowadzenie bardziej szczegółowej wyceny nieruchomości, uwzględniającej wszystkie istotne parametry mające wpływ na cenę.
RCN jest narzędziem niezwykle przydatnym dla rzeczoznawców majątkowych, pośredników w obrocie nieruchomościami czy inwestorów. Umożliwia ono bowiem analizę rynku nieruchomości, trendów cenowych oraz pomaga ocenić atrakcyjność inwestycyjną danego obszaru. Aby uzyskać dostęp do danych w rejestrze, zainteresowane osoby lub instytucje muszą złożyć stosowny wniosek do odpowiedniej jednostki administracji publicznej, która zarządza RCN, chyba że dane są udostępniane w systemie teleinformatycznym. Udostępnianie informacji może być odpłatne, a uzyskane dane objęte są ochroną danych osobowych i mogą być wykorzystywane wyłącznie na określonych zasadach.
Jak ma działać rejestr cen nieruchomości?
Rejestr cen nieruchomości, znany jako Rejestr Cen i Wartości Nieruchomości (RCiWN), jest narzędziem służącym do gromadzenia, przechowywania i udostępniania danych o transakcjach na rynku nieruchomości. Jego celem jest zapewnienie przejrzystości i dostępności informacji o cenach transakcyjnych oraz wartościach szacunkowych nieruchomości uzyskanych na podstawie operatów szacunkowych. Rejestr prowadzony jest pod nadzorem starostów w powiatowych ośrodkach dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej i zawiera szczegółowe informacje, np. o rodzaju nieruchomości, jej lokalizacji, cenie transakcyjnej oraz danych z operatów szacunkowych, co jest pomocne przy wycenie nieruchomości oraz analizach rynku.
Udostępnianie danych z rejestru odbywa się na podstawie przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz na mocy rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii. Zainteresowani podmioty, takie jak osoby fizyczne, przedsiębiorcy czy rzeczoznawcy majątkowi, mogą uzyskać dostęp do danych z rejestru poprzez złożenie wniosku w odpowiednim referacie ewidencji gruntów i budynków. Wniosek taki zazwyczaj wymaga podania konkretnych identyfikatorów transakcji lub nieruchomości, dla których dane mają być uzyskane. Po weryfikacji wniosku oraz wypełnieniu stosownych formalności, w tym uregulowaniu opłaty, udostępniane są zamówione materiały, często wraz z licencją i dokumentem obliczenia opłaty.
Dane z rejestru cen nieruchomości mogą być wykorzystywane do różnych celów – zarówno komercyjnych, jak i badawczych. Służą do przygotowywania analiz rynkowych, pomagają w określeniu wartości rynkowej nieruchomości, stanowią pomoc przy sporządzeniu lokalnych planów zagospodarowania przestrzennego oraz przy określaniu wysokości podatków lokalnych. Udostępnianie informacji podlega jednak pewnym ograniczeniom wynikającym z ustaw o ochronie danych osobowych, co ma na celu ochronę prywatności uczestników transakcji zakupu bądź sprzedaży nieruchomości. Dane te są więc procesowane w sposób, który uniemożliwia bezpośrednią identyfikację osób fizycznych.
Więcej przydatnych informacji
Rejestr cen i wartości nieruchomości (RCN) to specjalistyczna baza danych, którą prowadzą starostwa powiatowe w Polsce. Zawiera ona zbiór danych o transakcjach zakupu, sprzedaży, najmu, dzierżaw i innych form prawnych obrotu nieruchomościami. RCN jest istotnym narzędziem stosowanym przy określeniu wartości rynkowej nieruchomości, a korzystają z niego przede wszystkim rzeczoznawcy majątkowi podczas przygotowywania operatów szacunkowych, czyli dokumentów określających wartość nieruchomości. Rejestr jest aktualizowany na podstawie aktów notarialnych i innych dokumentów świadczących o zawarciu transakcji, a dane w nim gromadzone są na potrzeby rynku nieruchomości, administracji publicznej oraz sądownictwa.
Korzystanie z danych zgromadzonych w RCN jest prawnie uregulowane i odbywa się na określonych zasadach. Wnioskodawcy, którzy potrzebują uzyskać dane z rejestru w celu wykonania wyceny nieruchomości lub z innych powodów, mogą złożyć stosowny wniosek na urzędowym formularzu w odpowiednim starostwie powiatowym. W celu uzyskania wymaganych informacji konieczne jest wskazanie konkretnej nieruchomości lub transakcji, a także podanie celu, dla którego dane mają być wykorzystane. Na podstawie złożonego wniosku starostwo udostępnia zamówione materiały, przy czym może być wymagana opłata obejmująca koszty przetwarzania i udostępniania danych. Dostęp do RCN może być także ograniczony ze względu na ochronę danych osobowych i prywatność stron transakcji.
Podsumowanie
Od stycznia 2024 roku podmioty zainteresowane rynkiem nieruchomości, w tym wycena nieruchomości, będą mogą korzystać z nowego narzędzia – rejestru cen nieruchomości (RCIWN). Nowo utworzony zbiór danych będzie stanowił oficjalną bazę informacji o cenach transakcyjnych nieruchomości, upraszczając i usprawniając proces ustalania cen rynkowych oraz wykonywania profesjonalnych wycen. Rejestr będzie zbierał dane dotyczące transakcji sprzedaży nieruchomości z całego kraju, co zapewni rzetelny obraz aktualnej sytuacji na rynku, pomagając rzeczoznawcom, inwestorom oraz potencjalnym kupującym w podejmowaniu poinformowanych decyzji.
Aby uzyskać dostęp do danych z RCIWN, zainteresowani będą musieli złożyć stosowny wniosek, co można wykonać w postaci elektronicznej lub tradycyjnej. Informacje udostępniane będą na mocy przepisów prawa geodezyjnego i kartograficznego oraz ochrony danych osobowych, co zapewni równowagę między transparentnością rynku a prywatnością osób fizycznych. Zastosowanie rejestru cen nieruchomości ma przyczynić się do zwiększenia przejrzystości transakcji, co będzie miało bezpośredni wpływ na stabilizację i zdrowy rozwój rynku nieruchomości w Polsce.
